نورپردازی مهمترین بخش در هر دکوراسیونی است. شما با دکوراسیون خانه یا محیط کار خود میخواهید توجه بیننده را جلب کنید؛ اما فراموش نکنید اگر نور کافی در اختیار نداشته باشید نمیتوانید این کار را به خوبی انجام دهید. پس لازم است حتماً با نقش و تأثیر نورپردازی در دکوراسیون داخلی خانه و اداره‌ها آشنا باشید.
ما در این مقاله همه زوایا را بررسی کرده‌ایم، اما بهترین اقدام آن است که حتماً از یک متخصص در این زمینه نیز مشورت بخواهید و سعی کنید نورپردازی را از زوایای مختلف بسنجید تا بتوانید بهترین نورپردازی را داشته باشید.
دکوراسیون داخلی به چیدمان ابزار و لوازم گفته می‌شود؛ اما بدون نورپردازی هیچ اهمیتی ندارد. نورپردازی به شما کمک می‌کند تا هر زاویه را که تمایل دارید بهتر ببینید یا بخشی را به عنوان مرکز ثقل محیط قرار دهید تا توجه به آن بخش جلب شود. این نورپردازی است که میتواند احساس مورد نظر شما را به بیننده القا کند.
با این حال این موضوع تنها نکته مهم نیست. باید بدانید که کدام نور برای کدام بخش از خانه یا محل کار شما مناسب است و هر نورپردازی چه خصوصیاتی دارد. استفاده از ابزارهای مناسب یا قرار دادن منبع نور در مکان مناسب شما را به هدف می‌رساند.
رنگ‌ها با کمک نور می‌توانند تلألؤ بیشتری داشته باشند یا زیبایی خود را بیشتر نشان دهند. برجستگی‌ها و فرورفتگی‌ها کاملاً مشخص می‌شود و فضا را چند برابر می‌کند. به همین دلیل است که باید تا انتهای این مقاله با ما همراه شوید تا بتوانید بهترین گزینه‌ها را برای نورپردازی محل مورد نظر خود اجرا کنید.
اهمیت نورپردازی در دکوراسیون داخلی
نورپردازی‌ها انواع مختلفی دارند. این تنوع بر اساس نوع فوکس و تمرکز نور بر محیطی است که میخواهید روشن کنید. نوع نورپردازی به شما کمک می‌کند تا بتوانید به بهترین شکل حس مورد نظر را به بیننده القا کنید؛ اما این تنوع کدام است؟
اصلی‌ترین نوری که باید برای هر مکانی در نظر بگیرید، نور طبیعی روز است. اغلب معماری‌های سنتی وجود پنجره، روزنه و نورگیر را در نظر می‌گرفتند؛ اما متأسفانه این نورپردازی در معماری مدرن تا حدی مغفول واقع شده است. نور روز علاوه بر روشن کردن محیط و جلوگیری از مصرف بیش از حد انرژی، فواید بسیاری دارد. ویتامین‌های لازم را به بدن شما می‌رساند، استخوان‌بندی را تقویت می‌کند، افسردگی را از بین می‌برد و انرژی را به شما تزریق می‌کند.
نه‌تنها برای شما این نور مفید است؛ بلکه می‌توانید با کمک آن گل‌ها و گیاهان طبیعی را پرورش دهید و از انرژی آن‌ها نیز بهره کافی ببرید. سعی کنید تا حد امکان استفاده از نور طبیعی روز را در اولویت قرار دهید. نور طبیعی به نور خورشید و حتی نور مهتاب در شب اشاره دارد.
نور هوشمند یکی از انواع فناوری‌های نوینی است که این روزها به دنبال آن هستیم. این نور به شما کمک می‌کند مصرف انرژی را کاهش دهید و به حداقل برسانید. این نوع نورپردازی که با کمک هوش مصنوعی و سنسورها انجام می‌شود میزان نیاز به نور را با میزان نور محیط تنظیم می‌کند و در نتیجه شما در هر ساعت روز به اندازه کافی از نور برخوردار هستید.
شما می‌توانید با کمک نرم‌افزارهای وابسته میزان استفاده از نور را تنظیم کنید تا به اندازه دلخواه و نیازتان از آن بهره ببرید. هر زمان در منزل یا محلی حضور نداشتید با کمک این نرم‌افزار نور را قطع یا وصل و به این ترتیب مصرف برق را مدیریت کنید.
نورپردازی مانند سایر بخش‌های دکوراسیون نیم‌نگاهی به هنر دارد. نورپردازی دکوراتیو از این نوع نورپردازی‌ها است که به شما کمک می‌کند تا از لحاظ بصری فضا را طراحی کنید. استفاده از نورهای رنگی، نورهای مخفی یا مواردی از این دست به شما کمک می‌کند تا به بخشی از محل جلوه بیشتری داده و قسمتی از آن را از دید دور کنید. دست شما برای استفاده از این نور باز است. نورهای خطی، مخفی، هالوژن یا انواع دیگر نورها می‌توانند در این دسته قرار داشته باشند.
تمایل دارید مخاطب فقط به یک نقطه توجه کند؟ در آن محل وسیله مهمی قرار داده‌اید یا دوست دارید فقط یک منطقه کانون توجه باشد؟ پس از نور تأکیدی یا نقطه‌ای کمک بگیرید. اگر سری به گالری‌ها یا کلکسیون‌ها زده باشید متوجه این نوع نورپردازی می‌شوید. نور فقط یک بخش را روشن و آن را از سایر نقاط متمرکز می‌کند. نورهای دیوارکوب یا خطی می‌توانند در این زمینه به شما کمک شایانی کنند.
اگر قرار است یک محیط عمومی را به صورت یکسان روشن کنید و اصلاً تمرکز بر یک نقطه برایتان اهمیت ندارد، نور عمومی و فراگیر مناسب شما است. یک منبع نور که بتواند همه نقاط را به شکلی یکسان روشن کند این نیاز را برآورده می‌کند. بیشتر لوسترهای آشنایی که می‌شناسید، چراغ‌های مطالعه، آویز سقفی یا حتی هالوژن‌ها در این مسیر شما را همراهی می‌کنند.
منظور از نورپردازی وظیفه‌ای استفاده از منبع نور برای مکان‌های خاصی است که بیشترین نیاز به نور را دارند. این نورپردازی در واقع حد فاصل بین نقطه‌ای و عمومی است که البته بیشتر به سمت عمومی تمایل دارد. به این ترتیب فقط روی میز مطالعه اتاق خواب را روشن می‌کنید یا در کل خانه نورپردازی آشپزخانه روشن‌تر از سایر اتاق‌ها می‌شود.
برای روشنایی اتاق خواب، پذیرایی یا هر محل دیگری نیاز به منابع نور مختلف با ویژگی‌های متمایزی دارید که بتواند به شما کمک کند به بهترین شکل به زیبایی اتاق بیفزایید یا با کمک آن‌ها اشکال مختلف نورپردازی را به درستی ایجاد کنید.
در ادامه شما را با منابع نوری بیشتر آشنا می‌کنیم.
چراغ‌ها، لامپ‌ها و لوسترهایی که به دیوار متصل می‌شوند با نام چراغ دیوارکوب شناخته می‌شوند. این منابع نوری اغلب با کمک زاویه‌های خاصی که دارند با پرتوهای نور بسیار کم می‌توانند روی دیوار از خود رد نور به جا بگذارند. زاویه نور این دیوارکوب‌ها بسیار کم است و زمانی این زاویه زیاد می‌شود که نیاز باشد از آن به جای نور دکوراتیو به شکل نور عمومی استفاده کرد.
در صورتی که قرار است با کمک این دیوارکوب یک مسیر طولانی مانند راهروی هتل را نورانی کنید، بهتر است زاویه به جای بالا یا پایین به صورت افقی باشد تا به بیننده کمک کند محیط را بهتر ببیند و به طولانی‌تر شدن راهرو نیز کمک می‌کند. در ضمن در این راهروها در صورتی که سقف بسیار بلند باشد این عیب نیز با کمک این نور برطرف می‌شود.
اگر تصمیم دارید یک جسم، یک شی یا حتی یک تابلو یا بخشی از دیوار را روشن کنید از نور آبجکت استفاده کنید. زوایای این نور میتواند از جوانب بالا، پایین، کناره‌ها یا حتی از پشت تابانده شود تا جلب توجه بیشتری داشته باشد. اگر قرار است خود جسم دیده شود بهتر است نور را از پشت بتابانید. این نوع نورپردازی باعث ایجاد سایه بسیار جذابی از جسم مورد نظر شما روی دیوار روبهرو می‌شود.
نور از جلو کمی سخت و غیرممکن است؛ چراکه میتواند دید را محدود کند. با این حال می‌توانید نور را از پایین بتابانید تا تقریباً نورپردازی مشابهی داشته باشید. در ضمن از جسم بر دیوار پشت سر سایه ایجاد خواهد شد. اگر تمرکز بر قسمت بالای جسم یا اطراف است، نورپردازی از بالا بهترین انتخاب خواهد بود.
آویز سقفی همان لامپ ساده‌ای است که همیشه آن را دیده‌اید. آویزهای سقفی نور به سمت زمین ایجاد می‌کنند و هیچ سایه‌ای روی سقف به وجود نمی‌آید. فضای پایین این چراغ به شکل گسترده‌ای روشن می‌شود و به همین دلیل می‌توانید برای میز مطالعه یا ناهارخوری آن را انتخاب کنید.
اگر در منزل یا محل مورد نظر خود قفسه بدون در یا با در شیشه‌ای دارید و میخواهید اجسام در آن بدرخشند یا بهتر دیده شوند، نور قفسه‌ای بهترین گزینه است. نه‌تنها با این کار اشیا دیده می‌شوند؛ بلکه می‌توانید از آن به عنوان بخشی از روشنایی محل استفاده کنید.
اگر میخواهید قفسه شما بلند‌تر دیده شود، کافی است نور را از پایین قفسه یا طبقه بتابانید. استفاده از نورهای نواری در هر طبقه میتواند گزینه مناسبی باشد که البته لبه هر طبقه تا حدی جلوی نورافشانی را میگیرد. اگر نور را از پشت بتابانید، کل قفسه روشن می‌شود و در کنار آن کمی از قسمت بالا و پایین نیز در دیدرس قرار میگیرد. در نهایت ترکیبی از چند نوع نورپردازی در قفسه میتواند یکی از گزینه‌ها باشد.
عکسی از نورپردازی قفسه‌ای
تابه‌حال به روشنایی از کف فکر کرده‌اید؟ اگر بتوانید منبع نور را در کف قرار دهید بیننده احساسی بسیار عالی توام با امنیت و ایمنی خواهد داشت. بهترین کار این است که با توجه به فاصله‌ای که برای روشن کردن مدنظر دارید، از چراغ‌های متعدد با یک برنامه‌ریزی منظم استفاده کنید. با این کار مسیر روشن می‌شود و فرد احساس آرامش بیشتری دارد. در ضمن اگر دیوار شما ستون‌هایی دارد که پاخورهای جذابی دارند، با کمک نور از کف آن‌ها را برجسته و زیباتر کنید.
نورپردازی مخفی یک روش جذاب برای روشن کردن خانه یا محل کار است؛ بدون آنکه منبع نور دیده شود. اغلب در سقف کاذب از این نوع نورپردازی استفاده می‌شود و می‌توانید سایه‌روش زیبایی را ایجاد کنید. در ضمن اگر بادقت از این نوع نورپردازی بهره ببرید، بی‌شک می‌توانید لوازم مورد نظر را بیش از گذشته برجسته کنید.
این گزینه که اغلب پرتوهای نوری با زاویه بین 0 درجه تا 60 درجه ایجاد می‌کنند این قابلیت را دارند که بتوانند الگویی را با کمک یکدیگر ایجاد کنند تا جذابیت بصری را بالا ببرند. این الگو از طریق پرتوی نوری ایجاد می‌شود که در فاصله بین عرض چراغ‌ها وجود دارد. شما می‌توانید چند چراغ را یکجا بگذارید تا به صورت گروهی از آن استفاده کنید و هم امکان استفاده تک‌به‌تک برایتان میسر است.
اگر این چراغ‌ها با دیوار فاصله بیشتری داشته باشند گزینه مناسبی برای نورپردازی عمومی محسوب می‌شوند. می‌توانید طراحی آن را با توجه به طول پرتویی که ایجاد می‌شود، فاصله بین چراغ‌ها و فاصله چراغ‌ها از دیوار تغییر دهید و متنوع کنید. البته کاربرد این چراغ‌ها از نورپردازی عمومی بیشتر است و حتی گاهی در گالری‌ها و موزه‌ها برای جلوه بیشتر آثار هنری از آن استفاده می‌شود. با این حال حتی بالای میز ناهارخوری یا مطالعه برای روشن کردن یک محیط خاص نیز می‌توان از این نوع نورپردازی بهره برد.
این نوع نورپردازی بیشتر برای مواردی کاربرد دارد که نمیتوانید از چراغ‌های فرورفته در سقف استفاده کنید؛ اما همان کاربری مد نظر شما است. شما می‌توانید با کمک این منبع، جهت تابش نور را تنظیم کنید و تمرکز را روی قسمت مورد نظر خود اعمال کنید. با این حال بهتر است ابتدا چیدمان را انجام دهید و سپس برای انتخاب جهت لایتینگ اقدام کنید.
نورپردازی در سبک مدرن یکی از روش‌هایی است که می‌توانید به کمک آن جذابیت ویژه‌ای به محل مورد نظر خود بدهید. این نوع نورپردازی ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد و به همین دلیل توانسته است نظر بسیاری از طراحان را به خود جلب کند. اولین نکته در این روش آن است که باید همه‌جا روشن باشد و هیچ نقطه کوری نداشته باشید. نورپردازی اتاق کار، اتاق خواب یا آشپزخانه فرقی ندارد. در این سبک تمایل بر آن است که مانند نور طبیعی به صورتی بی‌دریغ به همه‌جا نورها را بتابانید.
البته این تنها نکته نیست. ویژگی دیگر آن این است که بتوانید با کمک اشکال هندسی زیبا جلوه بیشتری به نورپردازی بدهید. نور و حباب‌ها را به نحوی تنظیم کنید که در نهایت به شکل مربع، دایره یا حتی خطوط منحنی و چند ضلعی دیده شود و در نهایت فراموش نکنید که منابع نورتان فانتزی و لوکس به نظر برسد. در عین حال که از منابع نور سنگین خبری نیست؛ اما باید شکل متفاوت و به‌روزی داشته باشد.
نمونه‌ای از نورپردازی مدرن
نکته مهمی که باید در زمینه نورپردازی کلاسیک بدانید حجم نوری است که باید به آن توجه کنید. این نوع روشنایی حجم نور ظریف با جهتی دقیق دارد. البته فراموش نکنید منبع نور اغلب لوستر یا دیوارکوب‌های بسیار سنگین و پر از طرح‌ها و کنده‌کاری‌های فراوان است که نمیتوانید آن را نادیده بگیرید.
پذیرایی به محلی اطلاق می‌شود که برای پذیرایی کردن از مهمان در نظر گرفته شده است. اغلب ما بهترین لوازم، مبلمان و اثاثیه را در این بخش خانه قرار می‌دهیم و سعی می‌کنیم تا به هر ترتیبی که شده راحتی را برای مهمان فراهم کنیم. اگر نورپردازی این محیط درست نباشد، همه تلاش‌های شما با شکست روبهرو خواهد شد.
نورپردازی در اتاق پذیرایی نباید محدود به یک مکان یا یک نوع نور باشد. تاریک ماندن سایر بخش‌های پذیرایی باعث می‌شود فضا کوچک‌تر و محدود‌تر دیده شود. بهترین انتخاب، البته اگر در اختیارتان بود، استفاده از نور طبیعی روز است. با این نور فضای شما شاداب، زنده و با انرژی بیشتری به نظر می‌رسد؛ اما برای شب یا برای سالن پذیرایی ساختمان‌هایی که نور طبیعی ندارند، استفاده از نورپردازی‌هایی مانند نور عمومی، نور موضعی و نور تأکیدی بهترین گزینه است که به جذاب بودن محیط کمک شایانی کند.
آشپزخانه قلب تپنده خانه محسوب می‌شود و این انرژی را به همه نقاط خانه انتشار می‌دهد. نورپردازی در آشپزخانه علاوه‌بر اینکه کمک می‌کند بهتر و بیشتر به نظافت رسیدگی کنید، باعث می‌شود تا دید بهتری داشته باشید. با این حال اگر امکان استفاده از نور طبیعی روز را دارید هرگز آن را از دست ندهید. انرژی نور خورشید و گرمایی که دارد بهترین عامل سرزندگی آشپزخانه است.
سعی کنید علاوه بر نور مرکزی آشپزخانه از چند نور مختلف در چند مکان متفاوت کمک بگیرید تا زیبایی و تمیزی آن بیشتر به چشم بیاید. برای این کار از زیر کابینت، هود، درون قفسه و نورهای مخفی بهترین استفاده را بکنید.
اتاق خواب نیاز به نورپردازی خاصی ندارد و شما می‌توانید از همان نور اصلی کمک بگیرید. استفاده از نورهای مخفی که منبع نوری آن به صورت کامل قابل رؤیت نباشد برای اتاق خواب انتخاب مناسبی است. حتی می‌توانید نورپردازی را در قسمت بالای تخت انجام دهید تا خاموش و روشن کردن آن یا تمرکز بر نقطه مرکزی با سهولت بیشتری انجام شود. آیا اصول استفاده از آینه در دکوراسیون داخلی را می‌دانید؟ از تأثیر آینه در اتاق خواب غافل نشوید که انعکاس نور را نیز چند برابر می‌کند.
تصویری از نورپردازی اتاق خواب
تمرکز اصلی روی میز ناهارخوری فقط نسبت به قسمت مرکزی آن است و نیازی نیست تا همه بخش‌ها به خوبی دیده شوند؛ در نتیجه استفاده از چراغ‌هایی که آویز سقفی هستند بهترین انتخاب برای شما خواهد بود. این نورها با تمرکز روی غذا باعث زیبایی بیشتر میز می‌شوند و اشتها را تحریک می‌کنند.
نورپردازی که در اتاق کودک انجام می‌دهید باید با دقت کافی باشد. فرزند شما به نوری نیاز دارد که احساس امنیت را در او زنده کند و در شب احساس آرامش بیشتری داشته باشد. البته فراموش نکنید نظر کودک شما نیز اهمیت دارد؛ اما در کنار آن حتماً از چند منبع نور استفاده کنید. ترکیبی از نور زرد و سفید در اتاق و استفاده از نورهای مخفی و چراغ مطالعه بهترین نوع نورپردازی است.
برای اینکه بتوانید به خوبی نورپردازی را در محل کار خود اجرا کنید باید چندین نکته را در نظر بگیرید. فراموش نکنید نورپردازی مناسب میتواند به خوبی به شما در افزایش بهره‌وری کمک کند. کارمندان دچار خستگی چشم نمی‌شوند و البته انرژی بیشتری برای کار کردن نیز پیدا می‌کنند. با این حال فراموش نکنید نکته اول در این زمینه، اهمیت راحتی کارکنان است. نور نباید به اندازه‌ای قوی باشد که چشم بیننده را خیره کند و نباید به قدری کم باشد که دید را محدود کند.
از طرف دیگر نورپردازی نباید به شکلی یکنواخت انجام شود. بین بخش‌های کاری و قسمت‌هایی که همیشه موردپسند نیستند باید تفاوت باشد. لازم به مصرف انرژی نیز توجه و با ایجاد تمایز در نورپردازی از خستگی چشم جلوگیری کنید.
علاوه بر اینکه باید سعی کنید از نورهایی استفاده کنید که محیط را پویاتر می‌کند، لازم است ایمنی را نیز در نظر بگیرید. منظور از ایمنی تطابق نورپردازی با استانداردهای بین‌المللی است تا بیننده دچار اختلال در دید نشود و به بینایی آسیب نرسد.
آنچه در این زمینه اهمیت دارد این است که علاوه بر ایجاد دید مناسب برای مشتریان که بتواند همه اجناس را با دقت بررسی کند، لازم است از نورپردازی تأکیدی استفاده کنید تا بتوانید برخی از اجناس را که تمایل دارید بیشتر در معرض دید قرار دهید. این کار هم به مشتری اجازه می‌دهد بدون خستگی چشم به دقت اجناس را بررسی کند و هم آرامش را برای آنان به ارمغان می‌آورد. بهتر است به نوع نورپردازی، زاویه تابش نور، منابع نور، اجناس و همه موارد به خوبی دقت کنید تا نتیجه کار کاملاً مطلوب باشد.
نورپردازی یکی از ارکان اصلی چیدمان و دکوراسیون داخلی است. چیدمان هر اندازه جذاب باشد اما نورپردازی مناسبی نداشته باشید، همه زحماتتان به هدر رفته است. به همین دلیل باید بدانید که نورپردازی از چه قوانینی تبعیت می‌کند و چه اصولی را باید در نظر داشته باشید.
بهترین کار استفاده از منابع نور متعدد و مناسب باکیفیت بالا است. اگر خودتان نمیتوانید به خوبی این کار را انجام دهید، حتماً از متخصصان ما در این امر مشاوره بگیرید. فراموش نکنید که این مشورت میتواند به بهترین شکل ممکن زیبایی محیط را دوچندان کند.
